ΠΑΝΑΧΑΙΚΗ
Η Παναχαϊκή ιδρύθηκε το 1891 ως Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος
Το 1894 απεχώρησαν αρκετά μέλη και ίδρυσαν την Γυμναστική Εταιρεία Πατρών. Τα δύο σωματεία επανενώθησαν το 1923 ως Παναχαϊκή Γυμναστική Ένωση με τα χρώματα του Παναχαϊκού (κόκκινα και μαύρα)
Με πρόταση του Χρήστου Κορύλλου Προέδρου του Παναχαϊκού και την συμμετοχή των Γ.Ε.Π. και Πανελληνίου ιδρύθηκε ο ΣΕΓΑΣ.
Αυτή η φωτογραφία (1903) είναι από το τότε ιδιόκτητο γήπεδο του Παναχαϊκού (Γεωργίου Ολυμπίου και Παναχαϊκού, πίσω από τα Ψηλαλώνια) με αγώνα της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών με άλλη πατρινή ομάδα (δεν αναφέρεται ποιά). Η Γ.Ε.Π. τότε νοίκιαζε για γήπεδο το οικόπεδο στην ανατολική πλευρά των Υψηλών Αλωνίων και αργότερα αγόρασε το οικόπεδο που είναι σήμερα τα δημοτ. σχολεία Αγίας Βαρβάρας.
Το ποδόσφαιρο εισήχθη στην Πάτρα πιθανώς από άγγλους εμπόρους ή υπαλλήλους σταφιδικών οίκων οι οποίοι πήγαιναν και στην πατρίδα τους και το έφεραν μάλλον το 1898 ή και νωρίτερα. Πάντως ο πρώτος αγώνας για τον οποίο γίνεται γραπτή μνεία είναι μεταξύ μελών του Παναχαϊκού και άγγλων ναυτών από το πλοίο Boxier. Είναι γνωστά μόνο τα ονόματα τεσσάρων αθλητών του Παναχαϊκού, των άγγλων στην καταγωγή Crowe και Marshal. (Οι Γεώργιος και Φρειδερίκος Μάρσαλ, υιοί Βέρνον Μάρσαλ, είχαν εκπροσωπήσει την Ελλάδα ως μέλη του Παναχαϊκού στο διπλό τέννις στην Ολυμπιάδα του 1896)
«Εις το γυμναστήριον του Παναχαϊκού Συλλόγου διηγωνίσθησαν χθες εις το αγγλικόν παιγνίδιον της πλαστικής σφαίρας, εις το foot-ball. Άγγλοι ναύται των ενταύθα ορμούντων αγγλικών σκαφών και μέλη του Παναχαϊκού, εν οις ο κ. Κρωββ και οι τρεις υιοί του κ. Μάρσαλ. Αμφοτέρωθεν έλαβον μέρος ανά ένδεκα, υπερίσχυσαν δε εν τω διαγωνισμώ οι Παναχαϊκοί νικήσαντες τετράκις αυτοί, δις δε οι Άγγλοι. Εις το γυμναστήριον προσήλθεν πυκνόν πλήθος (εν τω οποίω διεκρίνοντο πολλαί κυρίαι) και παρηκολούθησε το γυμναστικώτατον και διασκεδαστικώτατον αγγλικόν παιγνίδιον, ούτινος η εν τω Παναχαϊκώ εισαγωγή δίδει νέαν ζωήν εις τον σύλλογον.»
Νεολόγος 19 Ιανουαρίου 1899
Εισιτήριο 50 λεπτά οι άνδρες – οι γυναίκες δωρεάν. Η ρεβάνς του αγώνα δόθηκε στις 15 Φεβρουαρίου και ο Παναχαϊκός νίκησε πάλι με 4-0. Για πρώτη φορά τώρα γράφηκε στον Νεολόγο ο όρος goals.
Γραπτή μνεία για αγώνα ποδοσφαίρου στην Ελλάδα υπάρχει από το 1866 από την Κέρκυρα.
