ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑΑπό τα πιο ιστορικά εμβλήματα είναι και αυτό του ΠΑΣ. Το έμβλημα του συλλόγου είναι ο Ταύρος, αρχαίο έμβλημα της Ηπείρου το οποίο απεικονιζόταν σε νόμισμα την εποχή του Κοινού των Ηπειρωτών (232-167 π.Χ.) και σίγουρα αποτέλεσε την καλύτερη επιλογή. Για το νόμισμα αυτό, ένα άργυρο δίδραχμο, η συνομοσπονδία χρησιμοποίησε σύμβολα που παραπέμπουν στον ιερό χώρο της Δωδώνης, που εκείνη την εποχή αναδεικνύεται σε κεντρικό σημείο της περιοχής. Στη κύρια όψη του νομίσματος, απεικονίζεται το ιερό ζεύγος των Δωδωναίων θεών (η Διώνη και ο Δίας), ενώ στη πίσω όψη του υπάρχει το προαναφερθέν έμβλημα.
Το έμβλημα αυτό αποτελείται από την απεικόνιση ενός ταύρου, ιερό ζώο από τα πανάρχαια χρόνια της Μεγάλης Θέας, αλλά και σύμβολο του Δια. Τον ταύρο περιστοιχίζει ένα στεφάνι βελανιδιάς (το ιερό δέντρο της Δωδώνης), ενώ υπάρχει και η επιγραφή ΑΠΕΙ ΡΩΤΑΝ (των ΗΠΕΙΡΩΤΩΝ).
Ηταν καλοκαίρι του 1966 όταν οι αιώνιοι αντίπαλοι Ατρόμητος Ιωαννίνων και Αβέρωφ έκατσαν γύρω από ένα τραπέζι και αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους κάτω από ένα κοινό όνομα.
Το όνομα ΠΑΣ (Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος) ΓΙΑΝΝΙΝΑ δόθηκε αφού είχαν απορριφθεί διάφορα άλλα μεταξύ των οποίων και το όνομα "Δωδώνη".
Πρώτος Πρόεδρος της νέας ομάδας ο Περικλής Γιαννής ενώ πρώτη εμφάνιση, εναντίον του Ολυμπιακού Πειραιώς σε ένα φιλικό παιχνίδι, λόγω της μεταγραφής του Γιώργου Σιόντη. Αποτέλεσμα εκείνου του αγώνα 2-0 για τον ΟΣΦΠ με 2 γκολ του Γιώργου Κούδα(!).
Την περίοδο 1966-67 συμμετέχει στο πρωτάθλημα "Αβέρωφ". Το 1971 αναλαμβάνει προπονητής ο Ντε Φαρία και έρχονται από την Αργεντινή οι "ελληνοποιημένοι" Εδουάρδος Κοντογιώργακης (Ριγκάνι), Αλφρέδος Γκλασμάνης (Γκλάσμαν), Χοσέ Παστερνάκης (Πάστερνακ), Εδουάρδος Λίσα, Χουάν Μοντέζ και Οσκαρ Αλβαρέζ. Οι παίκτες λόγω των ελληνικών τους ριζών υπηρετούν στον Ελληνικό Στρατό επί υπουργού Ευάγγελου Αβέρωφ. Η ομάδα κάνει τους Ηπειρώτες να τρίβουν τα μάτια τους και ο Αλέκος Κιτσάκης γράφει το δημοτικό τραγούδι - ύμνο "Αγιαξ της Ηπείρου".
Την περίοδο 73-74 ο ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ κατακτά το πρωτάθλημα στον πρώτο από τους τρεις ομίλους που υπήρχαν στην Β κατηγορία και ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Α Εθνική. Με το πρωτοποριακό ποδόσφαιρο που έπαιζε, γέμιζε τα στάδια ανά την Ελλάδα. Τερματίζει με την πρώτη του χρονιά στην Α Εθνική στην 9η θέση. Την περίοδο 75-76, φτάνει στην 5η θέση, πάνω από Αρη, Εθνικό, Ηρακλή ενώ την ίδια χρονιά αγωνίζεται και στο "Βαλκανικό Κύπελλο". Δύο χρόνια αργότερα ο "Αγιαξ της Ηπείρου" τερματίζει και πάλι πέμπτος, πίσω από τους τρεις του κέντρου και τον ΠΑΟΚ ενώ ανακηρύσσετε πρώτη επαρχιακή ομάδα το 1979-80.
Το 1981 φέρνει στην Ελλάδα τον Γιάτσεκ Γκμοχ αλλά η ομάδα πλέον δείχνει σημάδια παρακμής. Το 1984 είναι η τραγική χρονιά για τον ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ. Το μπαράζ στη Λάρισα με τον Πανιώνιο δεν ξεχνιέται από κανέναν. Και ο ΠΑΣ πέφτει στη Β Εθνική μετά από 10 χρόνια. Το 86 και το 90 ξαναπαίζει στην Α Εθνική αλλά τα τεράστια διοικητικά προβλήματα στέλνουν την ομάδα το 1997 στην Γ Εθνική.
Τον Ιούνιο του 2000 ο ΠΑΣ Γιάννινα μετά από 10 χρόνια επιστρέφει στην Μεγάλη Κατηγορία. Αυτό το κατάφερε μετά από αγώνες μπαράζ που έδωσε στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας με τον Πανσερραϊκό (3-1) και με το Αιγάλεω (1-1). Οι περισσότεροι από 8.000 φίλοι του ΠΑΣ που βρέθηκαν στο γήπεδο εκείνο το βράδυ, πήγαν στην κόλαση και ξαναγύρισαν στο 93 με το γκολ-λύτρωση του Κώστα Κορμαρή.
Ο ΠΑΣ όμως δεν ήταν στα σχέδια των "μεγάλων" για την επόμενη χρονιά. Ετσι αποφάσισαν να τον ξεγράψουν γρήγορα από τις λίστες των ομάδων της Εθνικής (πλέον) Κατηγορίας. Με αστείες προφάσεις στέλνουν τον ΠΑΣ να αγωνιστεί εξόριστος στα πρώτα 2 παιχνίδια που έπρεπε να δώσει στην έδρα του και με σφαγιαστικές διαιτησίες του κόβουν βαθμούς ετσιθελικά. Ο ΠΑΣ όμως αποδείχτηκε σκληρό καρύδι κι έτσι η μόνη λύση που βρέθηκε ήταν να αναστήσουν τον νεκρό ΟΦΗ και να υποχρεώσουν τον ΠΑΣ να δώσει αγώνες μπαράζ για την παραμονή στην κατηγορία στη Ρόδο(!!!) Αποτέλεσμα των αγώνων αυτών ήταν ο ΠΑΣ να υποβιβαστεί στην Πρώτη Κατηγορία και αρκετοί φίλαθλοί του να επιστρέψουν από τη Ρόδο σοβαρότατα τραυματισμένοι! Αυτά τα παιχνίδια θα μείνουν στη μνήμη των φίλων του ΠΑΣ όχι τόσο για τον υποβιβασμό, αλλά για τα κατάπτυστα επισόδεια που δε θα ξεχάσει ΚΑΝΕΝΑΣ!
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ
ΣΤΕΛΙΟΣ - ΙΛΙΟΝ
